راد گالوانیزه

راد یا پیچ متری یک میله فولادی تمام‌رزوه با روکش گالوانیزه می‌باشد که برای کاربری‌های متفاوت در تاسیسات ساختمان‌ها، سازه‌های فلزی، صنایع نفت و پتروشیمی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. راد گالوانیزه یکی از ملزومات صنایع محسوب شده که به‌عنوان نگهدارنده و ثابت‌کننده بنا به نوع تأسیسات یا کاربری، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اصطلاح رایج راد یا پیچ متری FTR در سایزهای مختلف  M8, M10, M12, M16, M20و سایزهای بالاتر و با طول‌های مختلف از ۲۰ سانتی‌متر تا رادها با طول ۳ متر به‌طور معمول بر اساس استانداردDIN976  و DIN975 تولید می‌شوند.

روش تولید راد گالوانیزه

پیچ های متری( راد گالوانیزه ) به دو روش زیر تولید می شوند:

تولید راد گالوانیزه به روش حدیده کاری (ماشین کاری Machining)

این روش از روش‌هایی است که از دیرباز تا  زمانی که روش رولینگ متداول شود استفاده می‌شد که رزوه‌های راد را به روش براده برداری ایجاد می‌کردند.این روش اکنون کاربرد زیادی ندارد ولی برای آلیاژهای خاص که امکان تولید به روش رولینگ وجود نداشته باشد استفاده می‌شود.

تولید راد گالوانیزه با روش رولینگ (Rowling)

این روش مدرن تولید راد سریع‌ترین و بهترین روش برای ایجاد رزوه راد می‌باشد که در این نوع روش تولید، دو قرقره نیروی فشار و دوران را به صورت همزمان برای ایجاد رزوه راد اعمال می‌کنند. تولید رادهایFTR  با روش رولینگ می‌باشد. روش رولینگ با حدیده تفاوت های زیادی دارد این روش کیفیت سطح، سختی، استحکام تسلیم و مقاومت در برابر سایش بسیار بهتری نسبت به براده برداری ( حدیده‌کاری) دارد در این روش تولید، تلرانس بوجود آمده ۰.۰۱۵mm تا ۰.۰۲۵mm می‌باشد، و از دیگر مزایای این روش تولید به ایجاد فشردگی کریستالی، تنش پسماند مفید و ایجاد خواب کریستالی یکنواخت در جهت پیچش، اشاره کرد که از مزایای چشمگیر این روش  نسبت به حدیده کاری میباشد.

آلیاژ یا گرید راد گالوانیزه FTR

رادها با آلیاژهای مختلفی با مقاومت‌‌های متفاوت تولید میشوند رادهای FTR  با گرید ۴.۶ بوده و قابیلت تولید رادهای با گرید های مختلف و استنلیس استیل نیز امکان پذیر می‌باشد. برای محافظت از خوردگی راد ها از روش الکتروگالوانیزه استفاده می‌شود که در این روش لایه روی ( زینک) به صورت الکتریکی پوشش دهی میشود  برای پوشاندن فلز مادر از فلز محافظ به صورت آند ( فدا شونده) استفاده می‌شود که از خوردگی فلز مادر جلوگیری می کند مقاومت گالوانیزاسیون به ضخامت گالوانیزه بستگی دارد. ضخامت پوشش و ظاهر قطعه و … در استاندارهای ASTM ، ISO 1461، A123، CAN/CSA G164 آمده است.

نوع رزوه و استاندارد رزوه راد گالوانیزه FTR

نوع رزوه رادها بصورت مثلثی، مربعی، ذوزنقه ای، نیم دایره‌ای و غیره میباشد که رزوه مثلثی از رایج‌ترین و پرکاربرد ترین نوع رزوه برای رادها میباشد برای رزوه های مثلثی طبق استاندارد (Whitworth-BSW )  زاویه رزوه ۵۵ درجه و بر‌‌‌اساس استاندارد (ISO) 60 درجه میباشد.

کاربرد راد گالوانیزه FTR در تأسیسات ساختمان

رادها در تأسیسات به عنوان نگهدارنده و ثابت کننده  ساپورت مورد استفاده قرار میگیرند این نوع روش ساپورت گذاری از لحاظ هزینه اقتصادی بوده که میتوان انواع ساپورت با کاربری های متفاوت را با آویز راد ساپورت گذاری کرد رادها به صورت تک آویز ، دو آویز و چند آویز برای ساپورت های کانال هوا، سینی کابل، دستگاه های هواساز، دستگاه های فن کوئل و لوله های آب‌مصرفی، آتش نشانی و اطفاء حریق، فاضلاب و آب باران، سرمایش و گرمایش وکاربری های متفاوت در صنایع مختلف صنعتی و ساختمانی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند . مواقعی که مهار جانبی مطرح باشد از میتوان  رادهای گالوانیزه را به عنوان بریس های طولی و عرضی به سازه ساپورت اضافه کرد همچنین از رادهای گالوانیزه با سایز کوچک برای اتصال بست ها به سازه ساپورت و… نیز میتوان استفاده کرد .

ساپورت ها با راد تک آویز Single hanging Support

در این نوع ساپورت، نگهدارنده ساپورت بصورت تک آویز میباشد طبق استاندارد NFPA برای ساپورت های آتش نشانی و اطفاء حریق نگهدارنده ساپورت باید به صورت تک آویز باشد و این نوع ساپورت برای ساپورت های فاضلاب و آب باران که طبق استاندارد ۱۹۵۰۰ به صورت تک اویز ساپورت‌گذاری میشوند، هم مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین  برا ی لوله هایی که بصورت تک خطی حرکت میکنند برای کاربری های متفاوت ( آب‌مصرفی و سرمایش گرمایش و…) مورد استفاده قرار میگیرد.

طریقه اتصال این نوع ساپورت ها به سازه سقف با انکر بولت ضربه ای R-DCA میباشد ( زمانی که سازه سقف قابلیت بولت داشته باشد ) که از انکر مربوطه، راد FTR  آویز شده و بست مورد نظر به راد اتصال داده میشود . و برای باربری و کاربری های متفاوت نوع بست و سایز انکر و راد و متعلقات ساپورت مشخص میگردد . و با در نظر گرفتن بارهای جانبی ناشی از زلزله به اقتضای پروژه بریس های طولی و عرضی را به سازه ساپورت اضافه میکنند . بریس های طولی و عرضی را به دو روش میتوان نصب کرد بریس راد و بریس پروفیل ، زمانی که بریس مورد استفاده راد باشد از اتصال لولایی مخصوص راد FGA.9142 برای تنظیم درجه بریس استفاده شده و زمانی که بریس ساپورت پروفیل باشد اتصال بریس‌ها به آویز به وسیله اتصال های لولایی ۹۱۰۲- FGA برای تنظیم درجه بریس و تسمه های بلند- FGF استفاده میشود.

ساپورت ها با راد دو آویز Two hanging Support

این نوع ساپورت U شکل برای باربری سبک و متوسط میباشد. در این نوع ساپورت آویز، راد یا ( پیچ متری )- FTR  بوده که اتصال آویز ساپورت با پروفیل زیر سری با واشر- FRW مهره – FHN و واشر مربعی-FCW or FGW میباشد و اتصال به سقف زیر سازه موجود با انکر بولت ضربه ای  RDCA ( زمانی که سازه سقف قابلیت بولت داشته باشد ) امکان پذیر است. در این نوع ساپورت نوع پروفیل- PGS or PCS ، سایز انکر و مهره و راد، فاصله ساپورت براساس نوع کاربری مشخص میگردد این نوع ساپورت با آویز راد برای کاربری‌های متفاوت از قبیل ساپورت سینی کابل، کانال هوا، و لوله های آب‌مصرفی و سرمایش و گرمایش و لوله های چند خطی فاضلاب و آب باران ودیگر کاربری ها مورد استفاده قرار می‌گیرد .

برای ساپورت ها با اویز راد میتوان از راد سایز M8 تا سایز M20 براساس نوع و وزن ساپورت، کاربری مورد استفاده قرار گیرد در بعضی موارد طریقه قرار گرفتن تأسیسات بگونه ایست که ساپورت ها باید بصورت چند طبقه اجرا شوند. زمانی که این نیاز برای طراحی وجود داشته باشد تعداد طبقات ساپورت را با طراحی و محاسبات انجام گرفته میتوان افزایش داد و براساس نیاز پروژه با در نظر گرفتن بارهای جانبی ناشی از زلزله  بریس های طولی و عرضی را نیز به سازه ساپورت اضافه میکنند .  بریس های طولی و عرضی را به دو روش میتوان نصب کرد بریس راد و بریس پروفیل، زمانی که بریس مورد استفاده راد باشد از اتصال لولایی مخصوص راد FGA.9142 برای تنظیم درجه بریس استفاده شده و زمانی که بریس ساپورت پروفیل باشد اتصال بریس‌ها به آویز به وسیله اتصال های لولایی ۹۱۰۲- FGA برای تنظیم درجه بریس و تسمه های بلند- FGF استفاده می‌شود.

ساپورت ها با راد چند آویز Multiple hanging Support

این نوع ساپورت برای بارهای سبک، متوسط و سنگین می‌باشد .در بعضی موارد طریقه قرار گرفتن تأسیسات بگونه ایست که به دلیل آرایش انبوهی از خطوط لوله، کانال، سینی‌کابل کنار هم  مجبور به استفاده از ساپورت ترکیبی می‌شویم و یا به دلیل قرار گرفتن تعداد زیادی از لوله ها کنار هم، کانال ها ، سینی‌های کابل ، مجبور به استفاده ساپورت با وزن زیاد و طول بلند هستیم. به دلیل طول و وزن زیاد ساپورت که باعث افزایش خیزDeflection  و تنشStress  در ساپورت می‌شودکه برای حل این مشکل تعداد آویز ساپورت را افزایش می‌دهیم. در این نوع ساپورت‌ها برای بارهای جانبی ناشی از زلزله بریس‌های طولی و عرضی را نیز به سازه ساپورت به عنوان تقویت کننده اضافه می‌کنند. بریس های طولی و عرضی را به دو روش میتوان نصب کرد بریس راد و بریس پروفیل، زمانی که بریس مورد استفاده راد باشد از اتصال لولایی مخصوص راد FGA.9142 برای تنظیم درجه بریس استفاده شده و زمانی که بریس ساپورت پروفیل باشد اتصال بریس ها به آویز به وسیله اتصال های لولایی ۹۱۰۲- FGA برای تنظیم درجه بریس و تسمه های بلند- FGF  استفاده می‌شود.

نویسنده: آرامش برلیان