لرزه گیر صنعتی در تأسیسات
لرزه گیر صنعتی در تأسیسات عنوانی است که در سالهای اخیر به کثرت از آن در پروژه های مختلف صنعتی ، ساختمانی یاد می شود.
همانطور که میدانید صنعت به جمعی از فعالیت های تولیدی با استفاده از منابع موجود در جهت برطرف نمودن نیازهای جوامع انسانی می گویند. میتوانیم پویایی و نوسازی را یکی از ویژگی های مثبت صنعت بدانیم،چرا که عمدتاً با استفاده از کمترین منابع ، به بهترین بازدهی می رسد. صنعت زیرمجموعه ای از کل فعالیت های اقتصادی است که با تولید کالا و تجهیزات ساخته انسان در ارتباطند. در این مقاله به بررسی انواع تجهیزات مورد استفاده در صنعت مانند لرزه گیر پمپ، لرزه گیر فن کوئل ، لرزه گیر چیلر و لرزه گیر کمپرسور و چگونگی کاربرد لرزه گیر صنعتی در تأسیسات می پردازیم.
پمپ
عمل انتقال انرژی مکانیکی از یک منبع خارجی به سیال درحال عبور در دستگاه ، تعریفی است که برای دستگاهی به نام پمپ به کار می رود. در ادامه آن می توان گفت که انرژی سیال به صورت فشار سیال افزایشی از پمپ خارج می شود. کاربرد پمپ ها به طور دقیق برای جابجایی سیال به یک ارتفاع مشخص یا در سیستم لوله کشی و به طور خاص برای انجام کارهای سنگین مانند بالابرهای هیدرولیکی می باشد. و نکته ی بارز در این جابجایی ها ارتعاش و لرزش بسیار زیاد پمپ ها می باشد. امروزه و در پمپ های جدید نهایت تلاش جهت به حداقل رساندن لرزش ها انجام شده است. اما همچنان سروصدای ناشی از پمپ در حال کار بسیار آزاردهنده است . به همین دلیل راهکاری که مهندسین برای مهار لرزش پمپ ها پیشنهاد می کنند ، استفاده از لرزه گیر صنعتی در قالب لرزه گیر پمپ می باشد .
کاربرد انواع پمپ
انواع مختلفی از پمپ ها در صنعت وجود دارند که براساس ویژگی های متنوع آنها را دسته بندی می کنند. یکی از رایج ترین و کاربردی ترین دسته بندی های انواع پمپ صنعتی، بر پایه طریقه انتقال انرژی از پمپ به بخش سیال می باشد،که از این نظر به دو دسته تقسیم بندی می شوند:
پمپ های دینامیکی
در اینگونه از پمپ های صنعتی انتقال انرژی به بخش سیال بصورت دائمی رخ می دهد:
انواع پمپ های دینامیکی:
- جریان محوری (Axial)
- گریز از مرکز (Centrifugal)
پمپ های جابجایی مثبت
در این نوع از پمپ ها انتقال انرژی به بخش سیال به طور متناوب یا پریودیک انجام می گیرد ;
انواع پمپ‌های جابجایی مثبت:
- دوار (Rotary)
- رفت و برگشتی (Reciprocating)
دلیل لزوم استفاده از لرزه گیر پمپ
لزوم وجود انواع پمپ صنعتی با توانهای مختلف، با توجه به پیشرفت روزافزون تجهیزات هیدرولیکی در صنعت به چشم میخورد. پمپ به عنوان یکی از اصلی ترین بخش ها در سیستم هیدرولیکی باعث افزایش انرژی سیال می شود.
ایجاد سروصدا و لرزش در پمپ به دلیل حرکت سیال بسمت مجرای وروردی در اثر فشار اتمسفر در اثر خلا نسبی به وجودآمده می باشد. بدین منظور با استفاده از لرزه گیر صنعتی در این تجهیزات می توان مقادیر نویز و لرزش انواع پمپ را تا حد ضوابط کاهش داد .
کمپرسور
دستگاه مکانیکی که با کم کردن حجم گازها،فشار آنها را زیاد می نماید را کُمپرِسور یا متراکم‌کننده (به انگلیسی : Compressor) می نامند. در بعضی از تجهیزات صنعتی، کمپرسورها پس از فشرده نمودن هوا، به بخش احتراق می فرستند.
فشرده کردن گازها یکی از مهمترین موارد استفاده کمپرسورها می باشد. کمپرسورهای صنعتی با استفاده از انرژی مکانیکی ، سیال را با سرعت زیاد به داخل مکیده و آن را فشرد میکندکه البته در اثر این عمل دمای گاز بالا می رود و پس از خروح از کمپرسورها و سیستم خنک کننده عبوری از آن دمای گاز کاهش می بابد.
این کمپرسور ها عاملان مهمی برای لرزش محسوس و ایجاد نویز هستند، مخصوصاً وقتی فاقد لرزه گیر صنعتی برای تأسیسات باشد . در پی آن لرزش به وجود آمده از فعالیت کمپرسور عامل اصلی به وجود آمدن لرزش و نشر آن در فضا و تأثیر بر روی عملکرد تجهیزات دیگر می باشند . از این رو استفاده از انواع لرزه گیر صنعتی و لرزه گیر کمپرسور باعث کنترل لرزش تجهیزات می شوند .
کاربرد انواع کمپرسور
کمپرسور ها را بر پایه ویژگی های گوناگون دسته بندی می کنند. در یکی از کاربردی ترین دسته بندی ها که بر پایه طریقه انتقال انرژی از کمپرسور به سیال می باشد، در دو دسته طبقه بندی می شوند:
کمپرسور های دینامیک
در این نوع از کمپرسور ها انتقال انرژی به سیال به نحوی کاملاً دائمی می باشد. کاربرد این نوع کمپرسور های صنعتی در فشارهای پایین و دِبی‌های بالا است ;
انواع کمپرسور های دینامیک :
- جریان محوری (Axial)
- گریز از مرکزی (Centrifugal)
کمپرسور های جابجایی مثبت
در این نوع از کمپرسور ها انتقال انرژی به سیال به صورت متناوب انجام می شود ;
انواع کمپرسور های جابجایی مثبت :
- دورانی (Rotary)
- رفت و برگشتی (Reciprocating)
قدرت فشرده سازی این نوع از کمپرسور ها نسبت به نوع دینامیک بیشتر است. البته دبی این کمپرسور ها کمتر از نوع دینامیک میباشد. نیروی محرکه کمپرسور ها طبق قدرت آنها می‌تواند الکتروموتور (برقی) یا موتور دیزلی (Diesel Engine) یا ژنراتور باشد.
چیلر
امروزه یکی از کاربردی ترین سیستمهای سرمایشی، چیلر می باشد. عملکرد چیلر به این شکل است که گرما را توسط سیکل تبرید تراکمی (جذبی) از مایع می گیرد. این مایع سرد شده در تجهیزات مختلفی از تهویه های مطبوع مثل فن کویل و هواساز کاربرد دارد. همچنین گرمایی که از مایعات گرفته شده یا به محیط اطراف پس داده می شود و یا در تجهیزات گرمایشی مصرف می شود. خنک کاری گاز سرد چیلر ها در کندانسور با سه روش آب خنک ، هوای خنک و تبخیری شکل می گیرد.
نقش چیلرها در صنعت
نقش چیلرها در صنعت انکارناپذیراست. دستگاه لیزر یکی از تجهیزات صنعتی است که به چیلر نیاز قطعی دارد. عملکرد دستگاه لیزر به این شکل است که هنگام برش گرمای بالایی از خود ساطع میکند و نیاز به دستگاهی خنک کننده دارد تا مانع از آسیب رسانی به قسمت های مختلف دستگاه شود. از این رو از چیلرها باری خنک کردن دستگاه لیزر استفاده می نمایند.
چیلرها در فضاهای مختلف زیادی از جمله هتل ها، سالنهای اجتماعات ، ورزشگاه ها، برج ها و سوله ها استفاده میشود. این فضاها به دلیل وسعت محیطی نمیتوانند توسط کولرهای آبی خنک شوند و از طرفی کولرهای گازی هم توجیه اقتصادی ندارد. به همین دلیل از دستگاه با صرفه تر و با بازده بالاتری به نام چیلر استفاده می شود.
علت استفاده از لرزه گیر صنعتی برای تأسیسات چیلر
عمل سیکل تبرید تراکمی چیلرها باعث ایجاد سروصدای آزاردهنده و لرزش زیاد می گردد. به همین دلیل مهندسین برای مهار لرزش چیلر ها و کاستن سر و صدا و جلوگیری از ایجاد نویز در فضا از انواع لرزه گیر صنعتی در تأسیسات در قالب لرزه گیر چیلر استفاده می کنند.
کاربرد انواع چیلر ها
چیلر ها در دو دسته چیلر تراکمی و چیلر جذبی وجود دارند.
البته برخی چیلر ها بر پایه ی خنک کردن ماده مبرد می باشد که به سه نوع هوا خنک ، تبخیری و آب خنک تقسیم می شوند.
چیلرهای تراکمی(compression chillers)
چیلر تراکمی (سیکل تبرید) به سیکل‌هایی می گویند که بخش های اصلی آن ۱) اواپراتور ۲) کندانسور ۳) کمپرسور ۴) شیر انبساط میباشد که از طریق آنها عمل انتقال حرارت انجام میشود.
پمپ‌های حرارتی (heat pumps) از نظر فیزیکی شبیه به سیکل‌های تبرید تراکمی هستند.
با تغییرات کمی در ساختار سیکل میتوان از این نوع سیکل‌ها هم در سرمایش (compression chillers) و هم در گرمایش (heat pumps) استفاده نمود.
چیلرهای جذبی (Absorb chillers)
قسمتهای اصلی تشکیل دهنده سیکل تبرید و چیلر های جذبی به شرح مقابل است: ۱) اواپراتور ۲) کندانسور ۳) ژنراتور ۴) ابزوربر (جاذب) که عمل سرمایش را انجام می دهند .
چیلرهای جذبی از انرژی حرارتی به وجود آمده از سوختن سوخت های فسیلی و سیکل های تراکمی از انرژی الکتریکی می باشند که این مهمترین تفاوت بین این دو در تأمین انرژی می باشد.
فن کویل
فن کویل یکی از تجهیزاتی است که تشکیل شده از مبدل حرارتی و فن می باشد. و بسیار ساده نصب می شود. این سیستم قسمتی از سیستم تهویه مطبوع در ساختمانها می باشد. عملکرد فن کویل به این شکل است با یک سوییچ دستی روشن/خاموش درجه حرارت محیط اطراف را با مکش هوای موجود کنترل می کند. وقتی هوا توسط فن کویل خنک می شود، آب کندانس شده وارد بخش سینی زیر فن کویل میشود و سپس آب به وسیله لوله درین تخلیه می گردد.
صدای حرکت مداوم و ناهنجار حرکت آب در فن کوئل ها ، با اینکه گاهی کم است ولی به دلیل مداومت این صدا ، موجب آزار و اختلال در آرامش روانی می شود . مهندسین به این نتیجه رسیده اند که برای حذف صدای آزار دهنده تاسیسات فن کوئل ها میتوان از انواع لرزه گیر صنعتی در تأسیسات در قالب لرزه گیر فن کویل استفاده کرد .
معایب فن کویل و راهکارهای رفع آن ها
معایب فن کویل با این که بسیار محدود است ولی ممکن است در تصمیم گیری تأثیرگذار باشد. اولین مسئله این است که فن کویل نسبت به سیستم های تمام هوا احتیاج بیشتری به نگهداری دارد. مسئله دیگر دفع کندانسه ها در هر واحد است. و آخرین مسئله محیط داخلی ساختمان ها احتیاج به کانالهای جداگانه جهت خروج هوا دارند که در فن کویل ها کل کار با لوله کشی انجام می گردد. و مهمترین نکته در فن کویل ها نوع نگهداری آن ها و توجه مناسب به طرز عملکرد دستگاه است. فیلترها حتما باید شسته شوند یا در مواقعی تعویض گردند. در صورت رعایت نکردن این نکته با کاهش حجم هوای خروجی روبرو میشویم و بازدهی فن ها نیز کاهش می یابد.
بطور کلی میتوان گفت که تمامی دستگاه‌های فوق دارای عیوب مشترکی می باشند و آن هم لرزش ، نویز ، ارتعاش و صدا میباشد . گروه صنعتی لینکران با تکیه بر دانش فنی و مهندسی توانسته است بر این عیوب غلبه کند . آنها با استفاده از تولید انواع لرزه گیر صنعتی در تأسیسات با برند لینکران توانسته اند لرزش و نویز ایجاد شده توسط تجهیزات مکانیکی و صنعتی را کاهش دهند .
استفاده از لرزه گیر در جهت کاهش مصرف انرژی
مهمترین مسئله ای که توجهات زیادی را به خود جلب نموده است. کاهش مصرف انرژی در ساختمانها و تهویه مناسب هوا می باشد.
فن کویل ها اثرات مثبت فراوانی دارند ازجمله نصب مقرون به صرفه و آسان و اشغال نمودن فضای کمتری نسبت به کانال کشی، و همین مسئله باعث کوچک شدن تجهیزات مرکزی گرمایشی سرمایشی نیز میشود. یکی دیگر از نکات مثبت فن کویل ها این است که میتوان دمای هر واحد را به صورت جداگانه کنترل نمود و یا حتی خاموش نمود تا در مصرف انرژی صرفه جویی گردد.
سیستم های لرزه گیر صنعتی در تأسیسات (گروه صنعتی لینکران)
همانطور که در قسمت قبل اشاره شد از عیوب سیستمهایی مثل پمپ، کمپرسور، چیلر و فن کویل و…می توان به ارتعاش و نویز و صدا اشاره کرد که علاوه بر آلودگی‌های صوتی که ایجاد می‌کنند، در ارتعاش‌های مکرر موجب هزینه بالای تعمیرات و نگه داری و کاهش طول عمر و در نهایت فرسودگی و از کار افتادگی این سیستمها میشود . گروه صنعتی لینکران با طراحی و تولید انواع سیستمهای لرزه‌گیر مکانیکی به طور چشمگیری این مشکلات را رفع کرده است.
انواع سیستم لرزه گیر مکانیکی لینکران
بطور کلی سیستمهای لرزه‌گیر گروه صنعتی لینکران به دو دسته اصلی سیستمهای لاستیکی و فنری تقسیم می‌شوند.
با توجه به سیستمها و شرایط موجود در آنها استفاده از سیستم های لرزه گیر صنعتی توسط کادر مجرب و تیم فنی مهندسی لینکران آنالیز و براساس استانداردهای به روز دنیا پیشنهاد داده میشود.
واحد تحقیق و توسعه گروه صنعتی لینکران در آزمایشگاه های تخصصی خود روزانه در تلاش است تا بر اساس استانداردهای موجود و تستها و آزمایشهای مختلف به پیشرفت صنعت کشور کمک کند.
نویسنده : مهندس مریم نظری پور